უკან
ორშაბათი | 26 იანვარი, 2015

ხანდაზმულთა კეთილდღეობა სამხრეთ კავკასიაში: პრობლემა გამწვავების პერსპექტივით

მსოფლიოს მოსახლეობა ბერდება. სიკვდილიანობის შემცირებისა და შობადობის კლების გამო ეს ტენდენცია, სავარაუდოდ, მომავალშიც გაგრძელდება. საერთაშორისო ორგანიზაციები წინასწარმეტყველებენ1, რომ მოსახლეობის დაბერება ეკონომიკურ პრობლემებს შეუქმნის იმ ქვეყნებს, რომლებსაც ხანდაზმულების სათანადოდ უზრუნველყოფა ამჟამადაც არ შეუძლიათ. სამხრეთ კავკასიის ქვეყნები ამ თვალსაზრისით გამონაკლისს არ წარმოადგენენ. Global AgeWatch-ის ინდექსის თანახმად2, 2050 წლისთვის 60 წელზე უფროსი მოსახლეობის წილი სომხეთსა და საქართველოში 30%-ს გადააჭარბებს, ხოლო აზერბაიჯანში 26%-ს მიაღწევს. დღესდღეობით 60 წელზე უფროსი მოსახლეობის წილი ამ ქვეყნებში, შესაბამისად, 14.7%, 20.1% და 8.8%-ია. CRRC-ის 2013 წლის კავკასიის ბარომეტრის მონაცემების გამოყენებით მოცემული ბლოგი აღწერს ხანდაზმულთა დემოგრაფიულ შემადგენლობასა და ეკონომიკურ მდგომარეობას სამხრეთ კავკასიაში. პოსტი ყურადღებას გაამახვილებს მხოლოდ იმ ხალხზე, ვინც სტანდარტული ხანდაზმულობის პენსიის ასაკის ან მასზე უფროსია3 და ამბობს, რომ პენსიონერია და არ მუშაობს. 2013 წლის კავკასიის ბარომეტრის გამოკითხვაში ეს ჯგუფი რესპონდენტების 12%-ს შეადგენს და ბლოგში ხანდაზმულებად მოიხსენიება. მოცემული ბლოგი არ ეხება საპენსიო ასაკის ხანდაზმულებს, რომლებიც მუშაობენ. შემოსავლის ოდენობისა და წყაროების განხილვის შემდეგ ბლოგი აღწერს ხანდაზმულთა მოსაზრებებს იმის შესახებ, თუ რამდენად ყოფნით შემოსავალი ძირითადი მოთხოვნილებების დასაკმაყოფილებლად.

სამხრეთ კავკასიის სამივე ქვეყანაში მოქალაქეები ხანდაზმულობის პენსიას იღებენ მიუხედავად იმისა, ოდესმე უმუშავიათ თუ არა. სომხეთსა და საქართველოში პენსიის საშუალო ოდენობა (634და 81 აშშ დოლარი5, შესაბამისად) ახლოსაა ოფიციალურ საარსებო მინიმუმთან (656 და USD 79 აშშ დოლარი7, შესაბამისად), ხოლო აზერბაიჯანში საშუალო პენსია (190 აშშ დოლარი8) საარსებო მინიმუმზე რამდენადმე მაღალია (160 აშშ დოლარი9). აქვე უნდა აღინიშნოს, რომ აზერბაიჯანში ცხოვრება უფრო ძვირია, ვიდრე სომხეთსა და საქართველოში. იქიდან გამომდინარე, რომ პენსიების ოდენობა ახლოსაა საარსებო მინიმუმთან, რომელიც, თავის მხრივ, არარეალისტურია10, ხანდაზმულთა ეკონომიკური მდგომარეობა სამივე ქვეყანაში საკმაოდ რთულია.

2013 წლის კავკასიის ბარომეტრის თანახმად, ხანდაზმულთა ნახევარზე მეტი სომხეთსა და აზერბაიჯანში და ორ მესამედზე მეტი საქართველოში ქალია, რაც შესაძლოა, მამაკაცებში სიცოცხლის უფრო დაბალ ხანგრძლივობას უკავშირდებოდეს. სომხეთთან შედარებით, აზერბაიჯანსა და საქართველოში სოფლებში უფრო მეტი ხანდაზმული ცხოვრობს, ვიდრე ქალაქებში. აზერბაიჯანელებისა და ქართველების 40%-ზე მეტი ქვრივია, სომხეთში - 34%. საქართველოში მარტო ხანდაზმულთა 16% ცხოვრობს, სომხეთში 12% და აზერბაიჯანში 7%. ალბათ, ნაწილობრივ ამ ფაქტის გამო, ხანდაზმულთა ოჯახის საერთო შემოსავალი აზერბაიჯანში უფრო მაღალია, ვიდრე დანარჩენ ორ ქვეყანაში. სომხებისა და ქართველების 70%-ზე მეტისთვის ბოლო თვეში ოჯახის საერთო შემოსავალი 250 აშშ დოლარი ან ნაკლებია, ხოლო აზერბაიჯანელთა 70%-სთვის - 250 აშშ დოლარზე მეტი. სომხებთან და ქართველებთან შედარებით, ხელფასები შემოსავლის წყაროდ უფრო ხშირად აზერბაიჯანელმა ხანდაზმულებმა დაასახელეს. შესაძლოა, იმიტომ, რომ ისინი უფრო იშვიათად ცხოვრობენ მარტო.


შენიშვნა: დიაგრამა აჩვენებს მხოლოდ „დიახ“ პასუხის პროცენტებს ხუთი ყველაზე ხშირად დასახელებული შემოსავლის წყაროსათვის.

შინამეურნეობის ეკონომიკური მდგომარეობის 10-ბალიან სკალაზე შეფასებისას, ხანდაზმულთა უმრავლესობა სამივე ქვეყანაში საშუალო და დაბალ პოზიციებს ირჩევს. ხანდაზმულები სომხეთში საკუთარ ეკონომიკურ მდგომარეობას უფრო ცუდად აფასებენ, ვიდრე აზერბაიჯანსა და საქართველოში. სომხეთში ხანდაზმულთა 52% აცხადებს, რომ ფული საკვების შესაძენადაც არ ჰყოფნის, ხოლო აზერბაიჯანსა და საქართველოში იგივეს მხოლოდ 26% და 39% ამბობს.

ხანდაზმულთა რთული ეკონომიკური მდგომარეობა ასევე კარგად იკვეთება იმაში, თუ რამდენად ხშირად სჭირდებათ ფულის სესხება ყოველდღიური ხარჯებისთვის. ხანდაზმულები სამივე ქვეყანაში მიუთითებენ, რომ ფულს საკვების შესაძენად სესხულობენ. თუმცა, აზერბაიჯანელები და ქართველები ამას უფრო იშვიათად აკეთებენ. სომხეთში ხანდაზმულთა დაახლოებით მესამედი ამბობს, რომ საკვებისათვის ფულს ყოველთვიურად სესხულობს, ხოლო აზერბაიჯანსა და საქართველოში იგივეს მხოლოდ 15% ამბობს. სამივე ქვეყანაში ხანდაზმულები ფულს საკვებისთვის უფრო ხშირად სესხულობენ, ვიდრე, მაგალითად, კომუნალური მომსახურების ხარჯების ასანაზღაურებლად.

გარდა საკვებისა და კომუნალური მომსახურების ხარჯებისთვის ფულის სესხებისა, ხანდაზმულები მიუთითებენ, რომ კონკრეტული პროდუქტების მოხმარების შეზღუდვა უწევთ. მიუხედავად იმისა, რომ ასეთი შეზღუდვები ყველა ასაკობრივ ჯგუფს ახასიათებს, ხანდაზმულებში ეს უფრო მეტად შეინიშნება. ხანდაზმულთა უმრავლესობა მიუთითებს, რომ ხორცისა და თევზის მოხმარებას ზღუდავს. სომხეთში ხანდაზმულების თითქმის ნახევარი მიუთითებს, რომ ასევე ზღუდავს კარაქისა და რძის მოხმარებას მაშინ, როცა აზერბაიჯანსა და საქართველოში ამას 21% და 31% ამბობს. აზერბაიჯანსა და საქართველოსთან შედარებით, სომხები ასევე უფრო მეტად ზღუდავენ თევზის, ხილისა და ბოსტნეულის მოხმარებას.

ამრიგად, სამხრეთ კავკასიის ქვეყნებში ხანდაზმულთა ეკონომიკური მდგომარეობა დამაკმაყოფილებელი არ არის. მათი უმრავლესობა, განსაკუთრებით სომხეთში, მიუთითებს, რომ შემოსავალი საკვებისა და კომუნალური მომსახურების ხარჯების დასაფარად არ ჰყოფნის. შედეგად, მათ ფულის სესხება და ზოგიერთი პროდუქტის მოხმარების შეზღუდვა უწევთ. ხანდაზმულების ასეთი მდგომარეობა შეშფოთების საბაბს გვაძლევს, მითუმეტეს თუ გავითვალისწინებთ, რომ ხანდაზმულთა ხვედრითი წილი მოსახლეობაში მომავალი ათწლეულების განმავლობაში კიდევ გაიზრდება და სახელმწიფო უფრო მწვავე გამოწვევების წინაშე დადგება. 



1 United Nations (2013). World Population Ageing 2013. ნანახია http://www.un.org/en/development/desa/population/publications/pdf/ageing/WorldPopulationAgeing2013.pdf
2 Global AgeWatch Index (2014). The proportion of population aged 60 or over in 2014 and 2050. ნანახია http://www.helpage.org/global-agewatch/population-ageing-data/population-ageing-map/.
3 სომხეთში 63 წლის ან უფროსი ქალები და მამაკაცები, აზერბაიჯანში 59.5 წლის ან უფროსი ქალები და 62 წლის ან უფროსი კაცები, საქართველოში კი 60 წლის ან უფროსი ქალები და 65 წლის ან უფროსი კაცები
4 Armenian National Statistics office (2015). Average Pension size in drams, 2014. ნანახია http://www.armstat.am/en/?nid=126&id=19151
5 სოციალური მომსახურების სააგენტო (2015). საპენსიო ასაკის მიღწევა. ნანახია http://ssa.gov.ge/index.php?sec_id=378&lang_id=GEO
6 Armbanks (2011). Minimum subsistence basket becomes 13.5% cheaper in Armenia. ნანახია http://www.armbanks.am/en/2011/11/01/28977/
7 სტატისტიკის ეროვნული სამსახური (საქსტატი) (2015). ცხოვრების დონე, საარსებო მინიმუმი. ნანახია http://www.geostat.ge/?action=page&p_id=175&lang=geo
8 State Statistics Committee of Azerbaijan (2015). Health, Social Protection, Sport. ნანახია http://www.stat.gov.az/source/healthcare/indexen.php
9 News.Az (2014). Azerbaijan to increase subsistence minimum for next year by 5%. ნანახია http://www.news.az/articles/economy/93344
10 Frank, Liza (2013). Living and Surviving: Consumer Basket in Eastern Partnership Countries. ნანახია http://eastbook.eu/en/2013/07/country-en/moldova-en/living-surviving-consumer-basket-in-eastern-partnership-countries/

01.07.2015 | ოთხშაბათი

ბედნიერების აღქმა და სოციალური კავშირების ძალა საქართველოში

შენიშვნა: ჩვენი ბლოგი აქვეყნებს CRRC-საქართველოს უმცროს მკვლევართა ნამუშევრებს.ეს არის სერიის მეხუთე პოსტი.

2002 წლის 
ილინოისის უნივერსიტეტის სტუდენტების ექსპერიმენტული კვლევის შედეგების მიხედვით, ძლიერი სოციალური ქსელი ბედნიერების გარანტი თუ არა, აუცილებელი პირობაა იმისთვის, რომ თავი ბედნიერად იგრძნო. როგორც მეორე კვლევამ აჩვენა, ორივე - ძლიერი (ოჯახი და მეგობრები) და სუსტი (უბრალო ნაცნობები) სოციალური კავშირები ბედნიერების ხელშემწყობი ფაქტორებია.

03.07.2015 | პარასკევი

განქორწინება რთული გასამართლებელია

შენიშვნა: ჩვენი ბლოგი აქვეყნებს CRRC-საქართველოს უმცროს მკვლევართა ნამუშევრებს.ეს არის სერიის მესამე პოსტი.

UNDP-ის 2013 წლის 
კვლევამ აჩვენა, რომ გენდერული როლების ტრადიციული აღქმა საქართველოში ჯერ კიდევ ძლიერია - ქალები უპირველეს ყოვლისა საკუთარ თავს დიასახლისებად, მეუღლეებად და დედებად ხედავენ. 
25.06.2015 | ხუთშაბათი

საქართველოს ელექტრონული მთავრობა - ვისთვისაა ის განკუთვნილი?

შენიშვნა: ჩვენი ბლოგი აქვეყნებს CRRC-საქართველოს უმცროს მკვლევართა ნამუშევრებს.ეს არის სერიის მეორე პოსტი.

1990-იანი წლების ბოლოს ციფრული და საინფორმაციო ტექნოლოგიების ბუმთან ერთად პირველი ელექტრონული მთავრობის კონცეფციის ჩამოყალიბება დაიწყო. მას შემდეგ ელექტრონული მთავრობა მთელს მსოფლიოში გავრცელდა. 2007 წელს ელექტრონული მთავრობა საქართველოშიც ამოქმედდა: შეიქმნა 
ელექტრონული მთავრობის განვითარების მხარდამჭერი სამთავრობო კომისია, 2010 წელს კი საქართველოს იუსტიციის სამინისტროში ჩამოყალიბდა  მონაცემთა გაცვლის სააგენტო (მგა).
21.04.2016 | ხუთშაბათი

The Population of Georgia on "good citizenship"

Although many people agree that being “a good citizen” is important, there is a great variety of ideas on what being “a good citizen” means. CRRC’s 2013 and 2015 Caucasus Barometer (CB) surveys asked respondents to rate the importance of the following seven qualities for being “a good citizen”: always obeying laws, supporting the government on every occasion, voting in elections, following traditions, volunteering, helping people who are worse off than themselves, and being critical towards the government. This blog post discusses Georgia’s population’s assessments of these qualities.
13.06.2016 | ორშაბათი

სოციალური და პოლიტიკური ინსტიტუტების მიმართ ნდობის ცვლილება საქართველოში

მოსახლეობის ნდობის დონეს მთავრობისა და სხვა ინსტიტუტების მიმართ ბევრი ფაქტორი განაპირობებს. ამ ფაქტორების გავლენით დროთა განმავლობაში ნდობა შეიძლება, შეიცვალოს. CRRC-საქართველოს მიერ 2011-2015 წლებში ჩატარებული კავკასიის ბარომეტრის და NDI-ის საზოგადოებრივი აზრის გამოკითხვების შედეგებზე დაყრდნობით ამ ბლოგში აღწერილია ბოლო წლებში ნდობის დონის ცვლილება პრეზიდენტის, ადგილობრივი მთავრობის, აღმასრულებელი ხელისუფლების, პარლამენტის, ჯარის, ჯანდაცვის სისტემის, პოლიციის, განათლების სისტემისა და სასამრთლოს მიმართ.
15.09.2014 | ორშაბათი

ფატალიზმი, ეკონომიკური კეთილდღეობა და განათლება საქართველოში

ჩვენ მხოლოდ დღევანდელი დღით ვცხოვრობთ“ - ამ ფრაზით რაჰმატო და კიდანუ აღწერენ იმ ადამიანთა განწყობას, ვინც ხელი ჩაიქნია ცხოვრებაზე. მათ არ იციან და არც სურთ იცოდნენ, რას უნდა ელოდონ ხვალ. ეს არის მდგომარეობა, როდესაც მხოლოდ დღიდან დღემდე არსებობ და არ გაქვს მომავლის იმედი. საკუთარი თავის ასეთ უმწეო მდგომარეობაში წარმოდგენა მომავალთან მიმართებაში ფატალიზმის სახელითაა ცნობილი. მ. ჭაბაშვილის უცხო სიტყვათა ლექსიკონის მიხედვით, ფატალიზმი [ლათ. fatalis - საბედისწერო] ბედისწერის არსებობის, წინასწარ განსაზღვრული ბედის გარდუვალობის რწმენაა.
13.10.2014 | ორშაბათი

აქტიური და დასაქმებული

ნიშნავს კი მეტი თავისუფალი დრო იმას, რომ უფრო მეტის გაკეთება შეგვიძლია? CRRC-ის 2013 წლის კავკასიის ბარომეტრის გამოკითხვის თანახმად, ამ კითხვაზე პასუხი არც ისეთი მარტივია. უმუშევრობა შეიძლება ნიშნავდეს, რომ თქვენს განკარგულებაში უფრო მეტი დროა. თუმცა, ეს იმასაც შეიძლება ნიშნავდეს, რომ დასაქმებულებთან შედარებით ნაკლები შესაძლებლობა და რესურსები გაქვთ სხვადასხვა სახის აქტივობაში ჩასართავად. ეს ბლოგი განიხილავს აქტივობებს, რომლებშიც ადამიანები ერთვებიან და აღწერს განსხვავებებს მათ შორის, ვისაც აქვს და ვისაც არ აქვს სამსახური.
24.11.2015 | სამშაბათი

განათლებული მშობლები, განათლებული შვილები?

მრავალი მკვლევარი მიუთითებს, რომ მშობლების განათლების დონეს დიდი გავლენა აქვს მათი შვილების განათლებაზე, ვინაიდან მშობლები მათთვის მაგალითის მიმცემები და პირველი მასწავლებლები არიან. Gratz-ის მიხედვით, უფრო მოსალოდნელია, რომ შვილებმა უმაღლესი განათლება მიიღონ, თუ მათ მშობლებს განათლების მაღალი დონე აქვთ, მათთან შედარებით, ვის მშობლებსაც განათლების დაბალი დონე აქვთ. განსხვავებული მოსაზრებები არსებობს იმასთან დაკავშირებით, თუ რომელი მშობლის განათლებას აქვს მეტი მნიშვნელობა, დედის თუ მამის. თუმცა, უფრო და უფრო მეტი მკვლევარი აღნიშნავს, რომ ორივე მშობელს მნიშვნელოვანი ზეგავლენა აქვს შვილის განათლებაზე.
02.01.2018 | სამშაბათი

ახალი წელი ორჯერ, თუნდაც თოვლის ბაბუის არ გჯეროდეს

დეკემბერი. ყინვა. საახალწლოდ მორთული ქუჩები. ახალი წელი. შამპანური. საცივი და გოზინაყი. საჩუქრები. თოვლის ბაბუა. 25 დეკემბერი. თუ 7 იანვარი? მერე კიდევ ერთი ახალი წელი, ოღონდ ძველი. მომდევნო წლისთვის დადებული პირობები და ახალი წლის ღამეს ჩაფიქრებული სურვილი, რომელიც, როგორც ამბობენ, აუცილებლად უნდა ახდეს.

2016 წლის 1-13 დეკემბერს CRRC-საქართველომ ჩაატარა საქართველოს სრულწლოვანი მოსახლეობის სატელეფონო გამოკითხვა. ალბათ, არავის გაგვიკვირდება, რომ საქართველოს მოსახლეობა ახალი წლის შეხვედრის დამკვიდრებულ ტრადიციებს მიჰყვება. დიდი უმრავლესობა (73%) ახალი წლის შეხვედრას საკუთარ სახლში აპირებს, 9% კი - მეგობრის ან ნათესავის სახლში. ახალი წლის შეხვედრა ღია ცის ქვეშ, რესტორანში ან კაფეში ჯერ კიდევ არ სარგებლობს პოპულარობით, მოსახლეობის მხოლოდ ერთი პროცენტი გეგმავს ამას. 15 პროცენტს კი დეკემბრის პირველ ნახევარში ჯერ არ ჰქონდა გადაწყვეტილი, სად შეხვდებოდა ახალ წელს.

29.01.2018 | ორშაბათი

2017 წლის „კავკასიის ბარომეტრის“ მონაცემები 1 თებერვლიდან საჯარო გახდება

1 თებერვალს 2017 წლის კავკასიის ბარომეტრის გამოკითხვის მონაცემები ხელმისაწვდომი გახდება CRRC-ის მონაცემთა ონლაინ ანალიზის ვებგვერდზე. „კავკასიის ბარომეტრი“ ყველაზე ხანგრძლივი გამოკითხვაა სამხრეთ კავკასიაში, მისი შედეგები ხელმისაწვდომია 2008 წლიდან. „კავკასიის ბარომეტრი“ რეგიონში არსებული ტენდენციების შედარების საშუალებას იძლევა წლების განმავლობაში. „კავკასიის ბარომეტრის“ ახალი ტალღა 2017 წლის შემოდგომაზე ჩატარდა სომხეთსა და საქართველოში. შედეგების ნახვა ან მონაცემთა ბაზების ჩამოტვირთვა შესაძლებელი იქნება CRRC-ის მონაცემთა ონლაინ ანალიზის ვებგვერდზე.
26.02.2018 | ორშაბათი

გაჭირვებულ შინამეურნეობებში მცხოვრები ადამიანების განცხადებით, მათ ვალი უფრო ხშირად აქვთ

CRRC-ის 2017 წლის კავკასიის ბარომეტრის კვლევის თანახმად, საქართველოს მოსახლეობის 46% აცხადებს, რომ პირადი ვალი აქვს. ზოგადად, ვალის ქონა თავისთავად ცუდი არ არის, რადგანაც მას შეუძლია, ბიძგი მისცეს ადამიანის ეკონომიკური პირობების გაუმჯობესებას. თუმცა, კავკასიის ბარომეტრი 2017-ის მონაცემები გვიჩვენებს, რომ ბევრი ადამიანი საქართველოში ვალს საბაზისო ხარჯების დასაფარად იღებს.
05.03.2018 | ორშაბათი

პარტიული კუთვნილება და ტელეარხებისადმი ნდობა საქართველოში

მსოფლიოში მედიასაშუალებების პოლარიზაციის შედეგად ადამიანები ახალ ამბებს უფრო მეტად იმ წყაროებიდან ეცნობიან, რომლებიც ყველაზე მეტად ეხმიანება მათ იდეოლოგიურ შეხედულებებს. კონკრეტული იდეოლოგიის გამტარებელი მედიასაშუალების მოხმარება კიდევ უფრო ამყარებს მაყურებლის შეხედულებებს, რაც აუდიტორიის მეტ პოლარიზაციას იწვევს. მნიშვნელოვანია, რომ მედიის მკვლევრები ამას ისეთი განსხვავებული კონტექსტის მქონე შემთხვევების მაგალითზე აღწერენ, როგორებიცაა ამერიკის შეერთებული შტატები და ლიბანი. როგორც ჩანს, ეს ტენდენცია არც ქართული მედიისთვისაა უცხო. 2017 წლის დეკემბერში „CRRC-საქართველოს“ და „ეროვნულ-დემოკრატიული ინსტიტუტის (NDI)“ მიერ ჩატარებული კვლევის შედეგებიდან ირკვევა, რომ საქართველოს მოსახლეობაც შერჩევითად ენდობა იმ მედიასაშუალებებს, რომლებიც მათ პოლიტიკურ შეხედულებებს შეესაბამება.
16.07.2018 | ორშაბათი

მკვლელობა ხორავას ქუჩაზე: მოსახლეობის ცოდნა და დამოკიდებულება სასამართლოს გადაწყვეტილების მიმართ

2017 წლის დეკემბერში თბილისში ხორავას ქუჩაზე ორი სკოლის მოსწავლე მოკლეს. 2018 წლის 31 მაისს თბილისის საქალაქო სასამართლომ ამ საქმეზე გადაწყვეტილება გამოიტანა. აღნიშნულ გადაწყვეტილებას საპროტესტო აქციები მოჰყვა, რომელსაც ერთ-ერთი მოკლული მოსწავლის მამა, ზაზა სარალიძე ჩაუდგა სათავეში.

სასამართლოს გადაწყვეტილების შესახებ საქართველოს მოსახლეობის ცოდნისა და დამოკიდებულების დასადგენად CRRC-საქართველომ 2018 წლის 19-26 ივნისს ჩაატარა სატელეფონო გამოკითხვა. გამოკითხვა ჩატარდა ევროკავშირის მიერ დაფინანსებული პროექტის „სასამართლო რეფორმის განხორციელების მხარდაჭერა“ ფარგლებში და გამოიკითხა საქართველოს სრულწლოვანი 1005 მოქალაქე. მონაცემები საქართველოს მოსახლეობის წარმომადგენლობითია. ცდომილების ზღვარი საშუალოდ 2.8 %-ის ტოლია.
24.07.2018 | სამშაბათი

საქონლის მოვლა-პატრონობა საქართველოს სოფლებში: გენდერული განსხვავებები

2017 წლის აგვისტოში CRRC-საქართველომ გაეროს სურსათისა და სოფლის მეურნეობის ორგანიზაციისთვის (FAO) ჩაატარა გამოკითხვა, რომელიც შეეხებოდა საქართველოს სოფლებში მცხოვრები ოჯახების მიერ მსხვილფეხა და წვრილფეხა საქონლის ფლობას და საქონლის მოვლის პრაქტიკას. საქართველოში ოჯახებს ყველაზე ხშირად ძროხები და ხარები ჰყავთ. კვლევაში დასმული კითხვების გარკვეული ნაწილი ეხებოდა ქალებსა და კაცებს შორის საქონლის მოვლა-პატრონობასთან დაკავშირებული საქმეების განაწილებას. სხვა შეკითხვები მიზნად ისახავდა, გაერკვია, არსებობს თუ არა გენდერული განსხვავებები საქონლისა და საქონლის პროდუქტებთან დაკავშირებული გადაწყვეტილებების მიღების დროს.
21.02.2019 | ხუთშაბათი

მოსახლეობის ცოდნა და დამოკიდებულება უზენაესი სასამართლოს მოსამართლეების შერჩევის პროცესის მიმართ

საქართველოს კონსტიტუციაში შეტანილი უკანასკნელი ცვლილებების შედეგად, უზენაესი სასამართლოს მოსამართლეების პარლამენტისთვის წარდგენის უფლებამოსილება პრეზიდენტის ნაცვლად, იუსტიციის უმაღლეს საბჭოს გადაეცა. 2018 წლის 24 დეკემბერს იუსტიციის უმაღლესმა საბჭომ პარლამენტს უზენაესი სასამართლოს მოსამართლეობის კანდიდატთა ათკაციანი სია წარუდგინა. წარდგენას მწვავე კრიტიკა მოჰყვა სამოქალაქო საზოგადოების მხრიდან, რადგანაც წარდგენილი კანდიდატები მოსამართლეთა იმ ჯგუფის ლიდერებს ან მასთან დაახლოებულ მოსამართლეებს წარმოადგენდნენ, რომელიც საქართველოს მართლმსაჯულების სისტემაში არაფორმალურ მმართველ გუნდად (ე.წ. კლანად) სახელდება...
11.03.2019 | ორშაბათი

მიუხედავად ფინანსური ხარჯისა, საქართველოს მოსახლეობა მხარს უჭერს ავტომობილების ტექნიკური დათვალიერების შემოღებას

საქართველოს მთავრობის გადაწყვეტილებით, 2004 წელს ნაწილობრივ შეჩერებული ავტომობილების სავალდებულო პერიოდული ტექნიკური შემოწმება, ისევ განახლდა. თავდაპირველად, 2018 წელს დათვალიერება სავალდებულო სატვირთო ავტომობილებისთვის განახლდა, ხოლო 2019 წლის იანვრიდან მოყოლებული, ტექნიკური შემოწმება ნებისმიერი ავტომობილისთვის სავალდებულო გახდა. აღნიშნული ცვლილება ევროკავშირთან ასოცირების ხელშეკრულებას უკავშირება, რომლის მიხედვითაც საქართველომ ტექნიკური დათვალიერების განახლების ვალდებულება აიღო. ამასთან, შემოწმების შემოღების კიდევ ერთი მიზეზი ჰაერის დაბინძურებაა - სადღეისოდ, საქართველოში ჰაერის დაბინძურების მთავარ წყაროდ ავტომობილების გამონაბოლქვი რჩება. 2018 წლის CRRC/NDI-ის გამოკითხვა აჩვენებს, რომ საქართველოს მოსახლეობის უმეტესობა ავტომობილების ტექნიკური დათვალიერების განახლებას მხარს უჭერს.
08.04.2019 | ორშაბათი

საარჩევნო გარემო ეთნიკური უმცირესობებით კომპაქტურად დასახლებულ არეალებში უარესდება

„CRRC საქართველოს“ გამოკითხვის შედეგების მიხედვით, საარჩევნო გარემო ყველაზე მეტად პრობლემატური უმცირესობებით კომპაქტურად დასახლებულ რეგიონებშია და მდგომარეობა უფრო უარესდება.

2018 წლის საპრეზიდენტო არჩევნები, განსაკუთრებით კი — მეორე ტურში დატრიალებული მოვლენები შესაძლოა, ქვეყნის დემოკრატიული განვითარების გზაზე უკან გადადგმულ ნაბიჯად ჩაითვალოს. პირველ და მეორე ტურებს შორის მთავრობამ განაცხადა, რომ არჩევნების შემდეგ დაახლოებით 
600 ათასამდე მოქალაქეს ვალებს ჩამოაწერდა, რაც, ზოგიერთი დამკვირვებლის აზრით, ამომრჩეველთა მოსყიდვად უნდა ჩათვლილიყო...
15.04.2019 | ორშაბათი

საქართველოს მოსახლეობას განსხვავებული დამოკიდებულება აქვს საქართველოს პროკურატურის მიმართ

2018 წლის 3 ნოემბერს რუსთავი 2-ზე გავიდა „სტუდია მონიტორისა“ და „რადიო თავისუფლების“ საგამოძიებო ჟურნალისტური ფილმი „როგორ დავიმორჩილოთ მოსამართლე“, რომელიც საქართველოს პროკურატურაში შეჩერებულ გამოძიებას ეხებოდა. ფილმი ხაზს უსვამდა პროკურორებისა და მოსამართლეების მიმართ ბრალდებებს ძალაუფლების ბოროტად გამოყენებასთან, უძრავი ქონების ჩამორთმევასა და კერძო პირებისთვის გადაცემასთან დაკავშირებით.
22.04.2019 | ორშაბათი

დამოკიდებულება პროკურორებისა და მოსამართლეების ქმედებების მიმართ

2019 წლის 19 იანვარს, „რუსთავი 2-ზე“ გავიდა „სტუდია მონიტორისა“ და „რადიო თავისუფლების“ საგამოძიებო ჟურნალისტური ფილმი „მოსამართლეები ხელისუფლების სამსახურში“, რომელიც 2011 წელს მთავრობის მიერ მფლობელებისთვის „კონსტანტა ბანკის“ ჩამორთმევის მცდელობას ეხებოდა. ფილმი პროკურორებისა და მოსამართლეების მიერ გარკვეულ გადაცდომებზე მიანიშნებდა.
15.07.2019 | ორშაბათი

რა მიმართულებით მიდის საქართველო? საქართველოს მოსახლეობის აღქმა

ბოლო ათი წელია, CRRC-საქართველოსა და ეროვნულ-დემოკრატიული ინსტიტუტის მიერ ჩატარებული კვლევები პოლიტიკური შეხედულებების შესახებ თვალს ადევნებს მოსახლეობის დამოკიდებულებას ქვეყნის მიმართულებაზე. მიუხედავად იმისა, რომ ამისი პირდაპირი მიზეზი ვერ იქნებოდა, მზარდი აღქმა იმისა, რომ საქართველო არასწორი მიმართულებით მიდის, გარკვეულწილად გავლენას ახდენს იმ საპროტესტო ტალღაზე, რაც საქართველოში ივნისში დაიწყო და დღემდე გრძელდება. ხალხის აღქმაზე, თუ რა მიმართულებით მიდის საქართველო, გავლენას მრავალი ფაქტორი ახდენს, თუმცა, ამ მიმართულებით ყველაზე მნიშვნელოვან ფაქტორებად არჩევნები და აშშ დოლართან მიმართებაში ქართული ლარის დევალვაცია იკვეთება. ეს ბლოგი მიმოიხილავს, თუ როგორ იცვლება მოსახლეობის შეხედულება ქვეყნის მიმართულებაზე ბოლო ათი წლის განმავლობაში.
21.10.2019 | ორშაბათი

უზენაესი სასამართლოს მოსამართლეების შერჩევა: რა იცის და რა დამოკიდებულება აქვს ხალხს საქართველოში ამ პროცესის შესახებ

საკონსტიტუციო ცვლილებებისა და საქართველოს ორგანულ კანონში შესული ცვლილებების შედეგად, უზენაეს სასამართლოში მოსამართლეთა მინიმალური რაოდენობა 28-მდე გაიზარდა. გარდა ამისა, მოსამართლეობის 10-წლიანი ვადაუვადო დანიშვნის წესით შეიცვალა და პარლამენტის წინაშე მოსამართლეობის კანდიდატების ნომინირების უფლება იუსტიციის უმაღლეს საბჭოს გადაეცა. შესაბამისად, იუსტიციის უმაღლესმა საბჭომ უზენაესი სასამართლოს მოსამართლეობის კანდიდატების შერჩევის პროცესი დაიწყო და 2019 წლის სექტემბრის დასაწყისში გამოაქვეყნა იმ 20 კანდიდატის სია, რომელიც პარლამენტს წარუდგინეს დასამტკიცებლად. კანდიდატებთან გასაუბრება პირდაპირ ეთერში გადაიცემოდა. შერჩევის პროცესი ქართულმა მედიამ საკმაოდ ფართოდ გააშუქა.
08.11.2019 | პარასკევი

პროკურატურის დამოუკიდებლობასთან დაკავშირებით მოსახლეობის აზრი გაყოფილია

2019 წლის 23 თებერვალს „რუსთავი 2“-ზე გავიდა სტუდია მონიტორისა და რადიო თავისუფლების საგამოძიებო ფილმი 8 წელი სამართლის ძიებაში“. ფილმი შეეხებოდა „საქართველოს რკინიგზის“ მიერ რკინიგზის შემოვლითი გზის მშენებლობის დროს მოქალაქეებისგან შეძენილ მიწებში არასამართლიანი საფასურის გადახდას და ამ საკითხზე სასამართლო დავას.  2019 წლის 7-15 მარტს, CRRC საქართველომ ჩაატარა სატელეფონო გამოკითხვა, რათა გაერკვია, უყურა თუ არა საქართველოს მოსახლეობამ ფილმს და რა დამოკიდებულებები აქვთ ფილმში განხილულ საკითხებთან დაკავშირებით.  გამოკითხვა შეიცავდა კითხვებს, რომლებიც ზომავდა მოსახლეობის დამოკიდებულებას პროკურატურის მიმართ. მიღებული შედეგების მიხედვით, მოსახლეობის დამოკიდებულება პროკურატურის მიმართ გაყოფილია...
08.11.2019 | პარასკევი

გამოკითხვის ექსპერიმენტი: საქართველოს მოსახლეობის მეოთხედზე მეტი ფიქრობს, რომ პროკურატურა არაობიექტურად ახორციელებს მისთვის დაკისრებულ უფლებამოსილებას

აქამდე გამოქვეყნებულ რამდენიმე ბლოგპოსტში („საქართველოს მოსახლეობას განსხვავებული დამოკიდებულება აქვს საქართველოს პროკურატურის მიმართ“ და „პროკურატურის დამოუკიდებლობასთან დაკავშირებით მოსახლეობის აზრი გაყოფილია“) ჩანს, თუ რამდენადაა გაყოფილი მოსახლეობის დამოკიდებულება საქართველოს პროკურატურის მიმართ. 2019 წლის მარტში ჩატარებულ სატელეფონო გამოკითხვაში, რომელიც ევროკავშირის მიერ დაფინანსებული პროექტის პროკურატურის დამოუკიდებლობის ხელშეწყობა მონიტორინგისა და ჩართულობის გზითფარგლებში განხორციელდა, CRRC-საქართველომ გამოკითხვის ექპერიმენტი გამოიყენა, რათა გაეგო, რა შემთხვევებში ენდობა ან არ ენდობა საქართველოს მოსახლეობა პროკურატურას.
22.06.2020 | ორშაბათი

Coming Together and Growing Apart: A Decade of Transformation in the South Caucasus

CRRC is excited to announce its 6th Methods Conference, which will be held on June 26-27 and open to public viewing over Facebook and direct participation through signing up here. The conference focuses on a decade of change in the region.