უკან
სამშაბათი | 13 აპრილი, 2021

რატომ არ უნდათ ქართველებს აცრა?

შენიშვნაეს სტატია დაიბეჭდა OC Media-თან თანამშრომლობით მათ ონლაინ პლატფორმაზეCaucasus Data Blog. სტატიის ავტორია ცისანა ხუნდაძე, CRRC-საქართველოს უფროსი მკვლევარი. სტატიაში წარმოდგენილი შეხედულებები მხოლოდ ავტორს ეკუთვნის და არ წარმოადგენს CRRC-საქართველოს ან რომელიმე სხვა მხარის მოსაზრებებს.

იმის გათვალისწინებით, რომ საქართველოში კორონავირუსის საწინააღმდეგო უკვე ორი სახის ვაქცინის გაკეთებაა შესაძლებელი, საზოგადოების დამოკიდებულება ვაქცინაციის მიმართ უფრო და უფრო მნიშვნელოვანი ხდება. კორონავირუსის წინააღმდეგ აცრის მიმართ მზაობა 2020 წლის ივნისსა და დეკემბერშიც არ იყო მაღალი, თუმცა, სავარაუდოდ, ეჭვები ვაქცინაციასთან დაკავშირებით უფრო გაიზრდებოდა მას შემდეგ, რაც 18 მარტს კორონავირუსის წინააღმდეგ ასტრაზენეკას ვაქცინით აცრის შემდეგ მცირე ხანში ახალგაზრდა ქალი გარდაიცვალა. CRRC/NDI-ის 2021 წლის თებერვლის გამოკითხვა აჩვენებს, რომ ამ შემთხვევამდეც კი, თებერვალში, ქართველების მხოლოდ მესამედი გამოხატავდა კორონავირუსის წინააღმდეგ აცრის მიმართ მზაობას და თავშეკავების მთავარ მიზეზად ვაქცინის ხარისხს ასახელებდა.

CRRC/NDI-ის 2021 წლის თებერვლის სატელეფონო გამოკითხვის მონაცემების მიხედვით, ქართველების 40% მიიჩნევს, რომ კორონავირუსის წინააღმდეგ ვაქცინაციასთან დაკავშირებით მთავრობის მიერ შემუშავებული გეგმა ეფექტურია. დანარჩენი გეგმას ან არაეფექტურად თვლის, ან არ იცის. უშუალოდ კორონავირუსის წინააღმდეგ აცრას რაც შეეხება, ქართველების 35%-მა თქვა, რომ აიცრებოდა, ხოლო უმრავლესობამ (53%) აღნიშნა, რომ უარს იტყოდა.


ვაქცინაციასთან დაკავშირებით ყოყმანის ყველაზე გავრცელებული მიზეზი კორონავირუსის ვაქცინების მიმართ ნდობის ნაკლებობაა. ამასთანავე, ყოველი ხუთი ადამიანიდან, რომელსაც აცრა არ უნდა, ერთი ადამიანი ფიქრობს, რომ ვაქცინაციის გარეშეც გავუმკლავდებით პანდემიას. ზოგი კი აცრისგან თავის შეკავების გადაწყვეტილებას ჯანმრთელობასთან დაკავშირებულ საკითხებს მიაწერს. გარდა აღნიშნული მიზეზებისა, ვაქცინაციის მიმართ მოყოყმანე ყოველი ოცი ქართველიდან ერთი ამბობს, რომ ზოგადად ვაქცინების წინააღმდეგია ან რომ არ გაიკეთებს, რადგან ვაქცინაციას სინამდვილეში სხვა მიზნები აქვს.

შენიშვნა: კითხვა დაუსვეს მხოლოდ იმ რესპონდენტებს, ვინც არ თქვა, რომ აცრას გაიკეთებდა.



ვინ არის ყველაზე სკეპტიკურად განწყობილი ვაქცინაციის მიმართ?


კორონავირუსის წინააღმდეგ ვაქცინაციასთან დაკავშირებით ქართველების დამოკიდებულების უკეთ გასაგებად რეგრესიული მოდელი შევადგინეთ. რეგრესიულმა ანალიზმა აჩვენა, რომ კაცები 1.3-ჯერ უფრო მეტი ალბათობით ამბობენ, რომ აიცრებიან, ვიდრე ქალები. ასევე, 54 წელზე უფროსი ადამიანები ახალგაზრდებთან შედარებით 1.3-ჯერ უფრო მეტი ალბათობით ამბობენ, რომ აიცრებიან. ამასთანავე, უმაღლესი განათლების მქონე ადამიანები 1.5-ჯერ მეტი ალბათობით გამოხატავენ აცრის მიმართ მზაობას, ვიდრე საშუალო ან საშუალო ტექნიკური განათლების მქონე ადამიანები.

რეგრესიულმა ანალიზმა ასევე აჩვენა, რომ ქართული ოცნების მხარდამჭერები 1.5-ჯერ უფრო მეტი ალბათობით ამბობენ, რომ აიცრებიან, ვიდრე ოპოზიციის მხარდამჭერები, ან ისინი, ვინც არცერთ პარტიას არ უჭერს მხარს.

საინტერესოა, რომ ადამიანები, რომლებიც კორონავირუსის შესახებ ინფორმაციის მთავარ წყაროდ ტელევიზიას ან ინტერნეტს ასახელებენ, უფრო მეტი ალბათობით გამოხატავენ აცრის მიმართ მზაობას, ვიდრე ისინი, ვინც ყველაზე მნიშვნელოვნად სხვა წყაროებს ასახელებენ. 


მნიშვნელოვანი განსხვავებები აცრისგან თავის შეკავების მიზეზებთან დაკავშირებით არ გამოიკვეთა სხვადასხვა ტიპის დასახლებებში მცხოვრებ და განსხვავებული დასაქმების სტატუსის მქონე ადამიანებს შორის.

შენიშვნა: წინამდებარე და შემდეგი დიაგრამები რეგრესიულ მოდელს ეფუძნება. მოდელი მოიცავს შემდეგ ცვლადებს: სქესი (ქალი, კაცი), ასაკობრივი ჯგუფი (18-34, 35-54, 55+), დასახლების ტიპი (დედაქალაქი, სხვა ქალაქები, სოფლები), განათლება (საშუალო ან უფრო დაბალი, საშუალო ტექნიკური, უმაღლესი), დასაქმების სტატუსი (დასაქმებული, დაუსაქმებელი), პარტიის მხარდაჭერა (ქართული ოცნება, ოპოზიცია, არ დაასახელა არცერთი პარტია) და კორონავირუსთან დაკავშირებული ინფორმაციის წყარო (ტელევიზორი, ინტერნეტი/ფეისბუქი, სხვა).


რაც შეეხება აცრისგან თავის შეკავების მიზეზებს, რეგრესიული ანალიზი აჩვენებს, რომ ქალები 1.2-ჯერ უფრო ხშირად აყენებენ ეჭვქვეშ ვაქცინის სანდოობას, ვიდრე კაცები. ოპოზიციის მხარდამჭერები კი თითქმის ორჯერ უფრო მეტი ალბათობით ამბობენ, რომ არ ენდობიან ვაქცინის ხარისხს, ვიდრე ქართული ოცნების მხარდამჭერები.

ამასთანავე, ადამიანები, რომლებმაც კორონავირუსის შესახებ ინფორმაციის ყველაზე მნიშვნელოვან წყაროდ ტელევიზია დაასახელეს, უფრო მეტი ალბათობით გამოთქვამდნენ ეჭვს ვაქცინის ხარისხთან დაკავშირებით, ვიდრე ისინი, ვინც ყველაზე მნიშვნელოვან წყაროდ ინტერნეტი ან სხვა წყაროები დაასახელა.


არ გამოიკვეთა განსხვავებები სხვადასხვა ასაკის, დასახლების ტიპის, განათლების დონის ან დასაქმების სტატუსის მქონე ადამიანებს შორის.

 



ვინ მიიჩნევს, რომ პანდემიასთან გამკლავება ვაქცინაციის გარეშეც შეგვიძლია?

 

რეგრესიულმა ანალიზმა ასევე აჩვენა, რომ კაცები, ქალებთან შედარებით, 1.5-ჯერ უფრო მეტი ალბათობით ამბობენ, რომ, მათი აზრით, ვაქცინაციის გარეშეც გავუმკლავდებით პანდემიას. ახალგაზრდები კი 1.9-ჯერ უფრო მეტი ალბათობით ამბობენ იმავეს, ვიდრე 54 წელზე უფროსი ადამიანები.

დედაქალაქის მაცხოვრებლები 1.6-ჯერ უფრო მეტი ალბათობით მიიჩნევენ, რომ პანდემიას ვაქცინაციის გარეშეც გავუმკლავდებით, ვიდრე სოფელში მცხოვრები ადამიანები. ქართული ოცნების მხარდამჭერები კი თითქმის ორჯერ უფრო მეტი ალბათობით ამბობენ ამას, ვიდრე ოპოზიციის მხარდამჭერები.

და ბოლოს, ისინი, ვინც კორონავირუსის შესახებ ინფორმაციის მთავარ წყაროდ ინტერნეტს ასახელებენ, 1.4-ჯერ უფრო მეტი ალბათობით ამბობენ, რომ პანდემიას ვაქცინაციის გარეშეც გავუმკლავდებით, ვიდრე ადამიანები, რომლებიც ყველაზე მნიშვნელოვან წყაროდ ტელევიზიას ასახელებენ.


მნიშვნელოვანი განსხვავებები არ გამოიკვეთა განსხვავებული განათლების დონისა და დასაქმების სტატუსის მქონე ადამიანებს შორის.

 


რეგრესიული ანალიზი ასევე აჩვენებს, რომ როდესაც ზოგადად ვაქცინების მიმართ წინააღმდეგობასთან და ვაქცინაციის პროცესისთვის ალტერნატიული მიზნების მიწერასთან გვაქვს საქმე, განათლება ერთადერთი ფაქტორია, რომელიც ადამიანებში განსხვავებულ მოსაზრებებთანაა დაკავშირებული. საშუალო ან უფრო დაბალი განათლების მქონე ადამიანები 1.9-ჯერ უფრო მეტი ალბათობით არიან ზოგადად ვაქცინების წინააღმდეგი ან ფიქრობენ, რომ ვაქცინაციას სინამდვილეში სხვა მიზნები აქვს, ვიდრე უმაღლესი განათლების მქონე ადამიანები. მნიშვნელოვანი განსხვავებები არ დადგინდა სხვადასხვა ჯგუფებს შორის სქესის, ასაკის, დასახლების ტიპის, დასაქმების სტატუსის, პარტიის მხარდაჭერის და კორონავირუსის შესახებ ინფორმაციის წყაროების მიხედვით.

 


CRRC/NDI-ის 2021 წლის თებერვლის მონაცემებმა აჩვენა, რომ ქართველების უმეტესობა კორონავირუსის წინააღმდეგ ვაქცინაციასთან დაკავშირებით მთავრობის მიერ შემუშავებული გეგმის ეფექტურობაში დარწმუნებული არ არის და არც იმისთვისაა მზად, რომ კორონავირუსის წინააღმდეგ აცრა გაიკეთოს. 


ყველაზე გავრცელებული მიზეზი კორონავირუსის ვაქცინის ხარისხის მიმართ ნდობის სიმცირე და რწმენაა, რომ პანდემიას ვაქცინაციის გარეშეც გავუმკლავდებით.


კაცები, ხანდაზმული ადამიანები, უმაღლესი განათლების მქონე ადამიანები, ქართული ოცნების მხარდამჭერები და ისინი, ვინც კორონავირუსის შესახებ ინფორმაციას პირველ რიგში ინტერნეტიდან იღებენ, უფრო მეტი ალბათობით გამოთქვამენ აცრის მიმართ მზაობას. 


როდესაც საქმე ვაქცინაციის მიმართ მზაობის ნაკლებობის მიზეზს ეხება, ქალები, ოპოზიციის მხარდამჭერები და ადამიანები, რომლებიც კორონავირუსის შესახებ ინფორმაციის მთავარ წყაროდ ტელევიზორს ასახელებენ, ყველაზე მეტი ალბათობით გამოთქვამენ ეჭვებს ვაქცინის ხარისხთან დაკავშირებით. მაშინ, როცა კაცები, ახალგაზრდები, დედაქალაქის მაცხოვრებლები, ქართული ოცნების მხარდამჭერები და ისინი, ვინც კორონავირუსის შესახებ ინფორმაციის მთავარ წყაროდ ინტერნეტს ასახელებენ, უფრო მეტი ალბათობით ფიქრობენ, რომ პანდემიას ვაქცინაციის გარეშეც გავუმკლავდებით.


ამასთანავე, უმაღლესი განათლების მქონე ადამიანებთან შედარებით, საშუალო ან უფრო დაბალი განათლების მქონე ადამიანები უფრო მეტი ალბათობით არიან ზოგადად ვაქცინების წინააღმდეგი და ვაქცინაციას ალტერნატიულ მიზნებს მიაწერენ.


სხვადასხვა საკითხთან დაკავშირებით ადამიანების მოსაზრებების შესახებ დამატებითი მონაცემებისთვის იხილეთ CRRC/NDI-ის 2021 თებერვლის გამოკითხვის მონაცემთა ბაზა CRRC-ის მონაცემთა ანალიზის ონლაინ პლატფორმაზე.

27.07.2020 | ორშაბათი

Analysis | Georgia has a vaccine misinformation problem

Many experts believe that to fully remove the restrictions which have emerged because of the COVID-19 crisis, a vaccine is needed. While vaccines are only expected in the medium term, if and when they are available, Georgia may face large challenges with implementing a large scale vaccination program. 

17.08.2020 | ორშაბათი

Support for democracy increased in Georgia during COVID-19, but what does that mean?

The COVID-19 outbreak generated discussion about whether support for democracy would decline during and after the crisis. While reported support increased, this did not necessarily match support for democratic means of governance.

Data from the CRRC’s COVID-19 monitor shows that more people in Georgia reported support for democracy compared to the pre-crisis period. However, as before the crisis, support for democracy does not seem to be grounded in the values commonly associated with democratic governance.

08.09.2020 | სამშაბათი

Lockdown vs re-opening the economy in Georgia

As the number of new daily confirmed cases is again on the rise, we look at how people felt about the anti-coronavirus restrictions in May.

Aside from the public health situation, COVID-19 has led to rising unemploymentreduced incomes, and food insecurity in Georgia. As the number of new daily confirmed cases is again on the rise, the Caucasus Datablog takes a look at how people felt about the anti-coronavirus restrictions when they were at their height.

06.10.2020 | სამშაბათი

Georgian parents are concerned about online learning

Talk about political polarisation in Georgia is easy to find. Some have suggested that the recent United National Movement (UNM) announcement that Saakashvili will be their prime ministerial candidate will only make matters worse.

new data analysis CRRC Georgia released on Tuesday suggests that this may in fact be the case. Data from several years of CRRC Georgia and NDI polling indicates that there are few ideological or policy issues that the supporters of Georgian Dream (GD) and the United National Movement (UNM) disagree about. Rather, attitudes towards politicians and political events are what divides, a fact the public intuitively recognises.

12.10.2020 | ორშაბათი

A Rapid Gender Assessment of the Covid-19 Situation in Georgia

Last month, UN Women released the results of a Rapid Gender Assessment of Covid-19. CRRC Georgia conducted the research, which was funded by the Norwegian Ministry of Foreign Affairs and the Joint SDG Fund. The project was part of a broader UN Women impact assessment initiative. The study that was conducted in mid to late May, looks at how the Covid-19 outbreak affected livelihoods, domestic and care work, and the mental and physical health of women and men in Georgia. The study also provides a glimpse of how women and girls with disabilities reflected on changes the Covid-19 pandemic instigated.
20.10.2020 | სამშაბათი

Half of Georgians believe COVID-19 is man-made

As COVID-19 spread across the world, it was followed by a hurricane of (mis)information about the origins and nature of the virus. The novelty and scope of the virus gave birth to many conspiracy theories, but which of those took root in Georgia?

An NDI and CRRC survey conducted in June 2020 asked questions about people’s beliefs about the origins and spread of coronavirus. The data suggest that while a majority of the population does not believe in common disinformation messages such as a relation between 5G technology and the spread of the coronavirus, only a small portion thinks that coronavirus came about naturally. 
09.02.2021 | სამშაბათი

Do people have enough information about COVID-19 in Georgia?

Since the pandemic hit Georgia in February, the Georgian government has taken several measures to raise awareness about it. But are the public actually well informed?

Since March 2020, the Georgian Government has been conducting large scale information campaigns through traditional and online media, has launched an informational web portal, StopCov.ge, and has even launched a smartphone app providing information about contact with infected people.

16.02.2021 | სამშაბათი

უცნაურია, თუმცა, პანდემიის დროს უფრო მეტი ადამიანი გრძნობს თავს ჯანმრთელად

კორონა ვირუსის პანდემიამ აშკარად დააზიანა ხალხის ჯანმრთელობა.თუმცა, კავკასიის ბარომეტრის კვლევის ახალი მონაცემების მიხედვით, 2020 წელს ადამიანები საკუთარ ჯანმრთელობას უფრო კარგად აფასებენ, ვიდრე წინა წლების გამოკითხვებში.

2019 წელს მოსახლეობის მხოლოდ 35% აფასებდა თავის ჯანმრთელობას კარგად. გასულ წლებში, ეს მაჩვენებელი იცვლებოდა, თუმცა, ყველაზე დიდი ცვლილება 2013-2014 წლებში მოხდა, როდესაც ეს მაჩვენებელი 41%-დან 30%-მდე შემცირდა. ამის საპირისპიროდ, 2019 და 2020 წლების გამოკითხვებს თუ შევადარებთ, ადამიანების წილი, ვინც საკუთარ ჯანმრთელობას კარგად აფასებს, თითქმის გაორმაგდა - 35%-დან 65%-მდე გაიზარდა.

24.02.2021 | ოთხშაბათი

ვინ ფიქრობს, რომ საქართველო წარმატებით გაუმკლავდა კორონავირუსის პანდემიას?

თითქმის ერთი წელი გავიდა, რაც ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციამ ახალი კორონავირუსი გლობალურ პანდემიად გამოაცხადა.


მას შემდეგ, საქართველოში ვირუსით ინფიცირების 260,000-ზე მეტი შემთხვევა დაფიქსირდა, საიდანაც 3,300-ზე მეტი ფატალურად დასრულდა. მნიშვნელოვნად იზარალა საქართველოს ეკონომიკამაც, რომელიც 2020 წელს 1994 წლის შემდეგ ყველაზე მეტად შემცირდა


შესაბამისად, საინტერესოა, რამდენად წარმატებულად აფასებს მოსახლეობა საქართველოს მიერ პანდემიასთან გამკლავებას?

30.03.2021 | სამშაბათი

საქართველო აცრებისადმი ნდობის მხრივ მსოფლიოში ერთ-ერთ ბოლო ადგილზეა

მეცნიერები თანხმდებიან, რომ კორონავირუსის საწინააღმდეგო მასობრივი იმუნიზაცია ვირუსის კონტროლის ერთადერთი ეფექტური ხერხია. ამასთან, მოსახლეობის ვაქცინებისადმი უნდობლობამ, რასაც ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციამ „უპრეცედენტო გამოწვევა“ უწოდა, მასობრივი აცრების მცდელობებს შესაძლოა, ძირი გამოუთხაროს.


საქართველოს შესახებ უახლესი მონაცემების თანახმად, ქვეყნის მოსახლეობა მსოფლიოს სხვა ქვეყნებთან შედარებით, ნაკლებადაა დაინტერესებული კორონავირუსის საწინააღმდეგო აცრით.